II A 30           

Manuscript description

Napoli, Biblioteca nazionale Vittorio Emanuele III, II A 30

1401-1425 · cart., guardie cartacee · cc. 3 + 291 + 3 (cartulazione a matita) · mm 295215.

Filigrana: (cc. 1-291) forbici = Briquet 3659 (1426).
Fascicolazione: 1-36 (8), 37 (3).
Segnatura dei fascicoli: fascicoli numerati a lettere greche al centro del margine inferiore della prima carta di ciascuno αʹ-ζʹ.
Specchio rigato: ciascuna colonna misura mm 215/220×65/70, intercolumnio mm 15/20.
Righe: 28/30.
Disposizione del testo: su due colonne.
Scrittura e mani: uno scriba abbastanza inesperto ha vergato il codice con inchiostro nero e ha omesso lo iota muto e si è sottoscritto a c. 291: "Ἐτεληὄθιν τὸ παρὸν βιβλίον διὰ χειρὸς έμοῦ Ἰωάννου ἱερέως καὶ λογοθέτου τῆς ἀγιὥτάτης μ(ητρ)οπόλεως Αἴνου ἐν μηνῆ ὀκτωβρίω δʹ" (Vogel-Gardthausen, 1909, 168; discussione sulla lettura "Αἴνου" in Mioni, 1992, 85). La medesima mano sul margine inferiore di c. 168v ha aggiunto: "ἡ διὰ τοσυνεχὲς καὶ πολήλογον εἰπολῆ ἐλέγοντο φρόνημοι, ἐχαὶληδόναι ἄν ἐλογίζοντο φρονημότερε" (altre letture possibili in Mioni, 1992, 85).
Stato di conservazione: carta di buona qualità piuttosto consunta e macchiata specialmente all'inizio e alla fine, senza danno per il testo.

Decorazione: 1401-1425 (fascia dipinta in giallo, azzurro, rosso a c. 1r); iniziali: ornate, con animali e teste d'uomo; dopo c. 145 lettere maiuscole soltanto in rosso ora sbiadito; dello stesso colore sono stati riempiti i noccioli delle lettere rotonde.

Legatura: 1601-1700 (legatura farnesiana; sul dorso a lettere dorate "CHRYSOSTOMI OMELIAE GRECAE". Taglio decorato con disegni dipinti); restauro: restaurato nel sec. XX presso la Badia di Cava.

Storia: a c. IIr in latino l'indice farnesiano del contenuto e sulla sommità "Chrisostomus Sermones Omeliae. B 5 n.° 9"; a c. 291r una mano recente ha scritto "Ἐγῶ Kονστάντιος μοναχος τοῦ παπᾶ Ἰωαννικίου ὁ ἀδελφὸς ἐξομολογούμε τὸν θεὸν καὶ πάντα ἄνθρωπον πολλῆς συνεχώμενος (cancellato: πιρασμοῖς) πειρασμοῖς". Le opere sono numerate e a lettere greche "αʹ-κζʹ" fino a c. 245r. Appartenuto alla biblioteca privata di casa Farnese.

Farnese <casa>.
Ioannes <sec. 14.-15.> (Logothetes della metropoli di Ainos in Tracia).

B 5 n.° 9 (Biblioteca privata di casa Farnese).

cc. 1r-145v
Autore: Johannes: Chrysostomus <santo; 349-407> (DOC, 2, 1120).
Titolo identificato: Eclogae ex diversis homiliis, DOC, 2, 1149-1150; CPG 4684; nn. 22, 23, 1 (ed. PG, 63, 567-574 r. 33 e poi come nel cod. Vind. Theol. gr. 88; cfr. Haidacher, 1901, 30-31; Aubineau, 1968, 254 n. 6), 6, 24, 21, 25, 26, 32, 28, 31, 27, 29, 2, 3.

cc. 145v-211r
Autore: Johannes: Chrysostomus <santo; 349-407> (DOC, 2, 1120).
Titolo identificato: De incomprehensibili Dei natura homiliae, DOC, 2, 1122-1123, CPG4318; nn. 1, 2, 3, 4, 5, 11, 7, 8.

cc. 211r-233v
Autore: Johannes: Chrysostomus <santo; 349-407> (DOC, 2, 1120).
Titolo identificato: Contra Judaeos et gentiles quod Christus sit Deus, DOC, 2, 1121; CPG 4326.

cc. 233v-236v
Autore: Johannes: Chrysostomus <santo; 349-407> (DOC, 2, 1120).
Titolo identificato: In Zacchaeum publicanum, DOC, 2, 1154; CPG 4658.

cc. 236v-241r
Autore: Basilius: Caesariensis <santo; ca. 330-379> (DOC, 1, 368-378).
Titolo identificato: De ieiunio homilia 2, DOC, 1, 375, CPG 2846.

cc. 241r-248r
Autore: Basilius: Caesariensis <santo; ca. 330-379> (DOC, 1, 368-378).
Titolo identificato: De ieiunio homilia 1, DOC, 1, 375; CPG 2845.

cc. 248r-259r
Autore: Johannes: Chrysostomus <santo; 349-407> (DOC, 2, 1120).
Titolo identificato: In Psalmum L, DOC, 2, 1153, CPG 4541.

cc. 259r-270r
Autore: Johannes: Chrysostomus <santo; 349-407> (DOC, 2, 1120).
Titolo identificato: In Psalmum L homilia II, DOC, 2, 1153; CPG 4545.

cc. 270r-276r
Autore: Johannes: Chrysostomus <santo; 349-407> (DOC, 2, 1120).
Titolo identificato: De poenitentia homiliae, DOC, 2, 1123; CPG 4333.1-9; n. 2.

cc. 276r-287v
Autore: Anastasius: Sinaita <ca. 640-700> (PMA, 44).
Titolo identificato: Homilia in sextum Psalmum, DOC, 1, 114; CPG 7751.

cc. 287v-291r
Autore: Johannes: Thessalonicensis <m. 630> (1.; DOC, 2, 1190).
Titolo presente: Τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ἰωσὴφ ἀρχιεπισκόπου θεσσαλονίκης εἰς τὴν προσκύνησιν τοῦ... σταυροῦ (c. 287v).
Titolo identificato: Homilia de santa cruce, DOC, 2, 1190; CPG 7930; BHG 440.
Testo inc. Σταυροῦ πρόκειται σήμερον, expl. εὐφραινομένων ἐστὶν ἡ κατοικία... ἀμήν.
Bianca c. 291v.

Bibliografia a stampa: P. Baffi, Catalogus mss. Graecorum Bibliothecae Regiae Neapolitanae, in: J. A. Fabricius, Bibliotheca graeca, 5, Hamburg 1796, 779, n. 177.
S. Cirillo, Codices Graeci manuscripti Regiae Bibliothecae Borbonicae, 1, Neapoli 1826, 92-95.
G. Pierleoni, Catalogus codicum graecorum Bibliothecae Nationalis Neapolitanae, I, Roma 1962, 111-114.
L. Pernot, La Collection de Manuscrits grecs de la maison Farnèse, in "Mélanges de l'École Française de Rome", 91 (1979), 457-506, qui 475.
R.E. Carter, Codices chrysostomici graeci, V, Paris 1983, 144-145.
E. Mioni, Catalogus codicum graecorum Bibliothecae Nationalis Neapolitanae, I.1, Roma 1992, 85-86.
M.R. Formentin, Uno "scriptorium" a palazzo Farnese?, in "Scripta. An international Journal of Codicology and Palaeography", 1 (2008), 77-102, qui 79.

Fonti: Patrologia Graeca, ed. J.-P. Migne, Paris 1857-1886.
S. Haidacher, Studien über Chrysostomus-Eklogen, 'Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften - Philosophisch-historische. Klasse', 144 (1901), 1-70.
Enciclopedia italiana di scienze, lettere ed arti, Roma 1929-.
Bibliotheca hagiographica Graeca, 3 éd. mise à jour et considérablement augmentée, par F. Halkin, Bruxelles 1957.
C.M. Briquet, Les filigranes. Dictionnaire historique des marques de papier dès leur apparition vers 1282 jusqu'en 1600. A facsimile of the 1907 edition with supplementary material contributed by a number of scholars, ed. by A. Stevenson, Amsterdam 1968.
M. Aubineau, Codices chrysostomici graeci, Codices Britanniae et Hiberniae, 1, Paris 1968.
Clavis Patrum Graecorum qua optimae quaeque scriptorum patrum Graecorum recensiones a primaevis saeculis usque ad octavum commode recluduntur, Turnhout 1974-2003.
V. Volpi, DOC. Dizionario delle opere classiche, Milano 1994.
Personennamen des Mittelalters. Nomina Scriptorum Medii Aevi. PMA, red. Bearb. C. Fabian, 2. erw. Ausg., München 2000.

Recupero da catalogo

(Mioni, 1992, 85-86).


Fondo: .
Lingue:
Legami tra manoscritti: Codici di contenuto:
Catalogazione: Data creazione scheda: Data ultima modifica:

Footer links

Site sections

Catalogue

Project

Downloads

Site map


The texts and the images are exclusively for personal use and to didactic and research purpose, to condition that the source is cited. Use for commercial or profit purposes is not allowed.

Valid XHTML 1.0 Strict - Valid CSS - Level Triple-A conformance, W3C-WAI Web Content Accessibility Guidelines 1.0 - Section 508.

visitators since 1 marzo 2006.